Świadectwa charakterystyki energetycznej, dlaczego i kiedy potrzebne?

Obowiązek posiadania w określonych sytuacjach świadectwa charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku wynika z prawa europejskiego i  jest efektem wdrożenia Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 16 grudnia 2002 r. dotyczącej jakości energetycznej budynków i zostało wprowadzone do polskiego prawa 1.01.2009 r.

Zapisy podstawy prawnej określają ustawy:

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000497;
• Ustawa z dnia 7 października 2022 r. w sprawie zmiany ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i ustawy – Prawo budowlane: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220002206.

Kiedy świadectwo energetyczne jest obowiązkowe?

• Najem lub sprzedaż lokalu lub budynku:

Certyfikat energetyczny jak potocznie nazywa się często świadectwa charakterystyki energetycznej dla mieszkania, domu lub budynku komercyjnego jest obowiązkowy przy sprzedaży, lub wynajmie nieruchomości, które są ogrzewane, klimatyzowane lub wentylowane mechanicznie. Sprzedawca lub wynajmujący od dnia wejścia w życie nowelizacji wspomnianych ustaw, czyli od 28 kwietnia 2023 r., musi przedłożyć świadectwo charakterystyki energetycznej kupującemu bądź wynajmującemu.

Fakt przekazania świadectwa, zostanie odnotowany w akcie notarialnym, natomiast w przypadku braku jego przekazania – notariusz pouczy zobowiązanego do przekazania świadectwa o karze grzywny o wysokości 5000 zł za niewywiązanie się z tego obowiązku.

Przekazywanie świadectwa charakterystyki energetycznej jest obowiązkowe przy każdej transakcji, niezależnie od tego, czy umowę zawiera się u notariusza, czy we własnym zakresie. To wymaganie dotyczy wszystkich umów podpisanych po wejściu w życie nowych przepisów. 

• Zakończenie budowy:

Również od 28 kwietnia 2023 inwestorzy będą zobowiązani załączyć świadectwo charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub do wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. Z obowiązku tego wyłączone są jedynie domy do 70 m²  zabudowy do własnych celów mieszkaniowych.

• Budynki użyteczności publicznej:

Świadectwo należy również zamieścić w widocznym miejscu dla budynków:

• o powierzchni użytkowej powyżej 250 m² zajmowanych przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej i w których dokonywana jest obsługa interesantów,
• o powierzchni użytkowej przekraczającej 500 m², w którym są świadczone usługi dla ludności (o ile świadectwo jest już sporządzone).

Wyjątki i odstępstwa

 Z obowiązku sporządzania świadectw zwolnione są budynki:

1. podlegające ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
2. używane jako miejsce kultu i do działalności religijnej,
3. przemysłowe oraz gospodarcze niewyposażone w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego,
4. mieszkalne, przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku,
5. wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2,
6. gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(m2·rok).